Πιλοτικός Aγρός σκληρού σίτου 2019-2020 στη Χάλκη

Όπως ανέφερα στο προηγούμενο σημείωμα, οι πιλοτικοί αγροί μπορούν να συμβάλουν στη διαρκή εκπαίδευση των αγροτών σε νέες τεχνικές της καλλιέργειας, νέες ποικιλίες και νέες τεχνολογίες.

Γιατί σε όλο τον κόσμο οι αγρότες μαθαίνουν καλύτερα βλέποντας εφαρμογές στο χωράφι και όχι παρακολουθώντας διαλέξεις. Το Πρόγραμμα Ελληνικού Σίτου MISKO οργάνωσε για τη φετινή χρονιά (καλλιεργητική περίοδο 2019-20) έναν πιλοτικό αγρό στη Χάλκη. Εγκαταστάθηκε σε έναν αγρό 90 στρεμμάτων που είχε στα 50 στρέμματα προηγούμενη καλλιέργεια καλαμπόκι και στο υπόλοιπο ρεβίθι. Το καλαμπόκι είχε πολύ μεγάλη παραγωγή (1.800 κ./στρέμμα) και αντίστοιχη βιομάζα που έμεινε στο χωράφι. Η Θ/Α μηχανή που το αλώνισε δεν είχε καταστροφέα – διασκορπιστή του αχύρου, γι’ αυτό ο παραγωγός πέρασε το χωράφι με έναν καταστροφέα για να μην υπάρχουν σωροί με υπολείμματα που θα δυσκόλευαν τη λειτουργία των μηχανημάτων.

Τα δύο αγροτεμάχια χωρίστηκαν στη μέση. Στο αγροτεμάχιο μετά το ρεβίθι έγινε σε όλο μειωμένη κατεργασία, δηλαδή δύο περάσματα με μέσο καλλιεργητή και σπάρθηκε με συμβατική σπαρτική σιτηρών. Το μισό τεμάχιο μετά από καλαμπόκι περάστηκε με περιστροφικό καλλιεργητή (σβωλοτρίφτη) και ένα ελαφρό καλλιεργητή και σπάρθηκε και αυτό με τη σπαρτική για ακαλλιέργεια γιατί τα φυτικά υπολείμματα ήταν τόσα που κάθε συμβατική σπαρτική θα «μπούκωνε». Η χρήση σβωλοτρίφτη και όχι αρότρου δεν κάλυψε τα φυτικά υπολείμματα που έμειναν στην επιφάνεια του εδάφους. Στο άλλο τεμάχιο δεν έγινε καμία παρέμβαση πριν από τη σπορά με τη μηχανή για ακαλλιέργεια του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Στα τέσσερα τεμάχια έγινε διαφορετική διαχείριση. Στα δύο (μισό μετά καλαμπόκι – ακαλλιέργεια, και μισό μετά ρεβίθι) ακολουθήθηκαν όλες οι οδηγίες του granoduro.net . Οι τακτικοί αναγνώστες θα θυμούνται ότι αυτό είναι ένα λογισμικό που βοηθά τους αγρότες στη λήψη αποφάσεων για καλλιέργεια σκληρού σίτου. Στα υπόλοιπα δύο, ο παραγωγός ακολούθησε την τακτική που ακολουθεί στα χωράφια του (μάλλον λίγο διαφοροποιημένη, καθώς οι πρακτικές που πρότεινε το λογισμικού επηρέασαν σε κάποιο βαθμό και την όλη διαχείριση).

Η σπορά αποφασίστηκε να γίνει στις 7/11/2019 λίγο πριν από τις βροχές που σε συνδυασμό με τις πολύ υψηλές για την εποχή θερμοκρασίες και την ποιότητα σποράς που επιτυγχάνει η σπαρτική, μας έδωσαν εξαιρετικά καλό φύτρωμα. Οι τακτικοί αναγνώστες θα θυμούνται το πρόβλημα με τα φυτρωμένα καλαμπόκια που είχαμε λόγω των υψηλών θερμοκρασιών. Προσπαθήσαμε να τα καταστρέψουμε με ένα ψεκασμό με reglon με μικρή επιτυχία. Τα καλαμπόκια καταστράφηκαν με την πρώτη παγωνιά, αλλά αρχικά μας είχαν θορυβήσει. Η ποικιλία που χρησιμοποιήθηκε ήταν η PiGreco, μια σχετικά νέα και πολύ παραγωγική ποικιλία που προωθεί η MISKO στη συμβολαιακή γεωργία. Το λογισμικό μας πρότεινε για τον χρόνο σποράς και την ποικιλία ποσότητα σποράς 20 κιλά/στρέμμα. Τελικά με τις ρυθμίσεις των μηχανών σπείραμε 21 κιλά/στρέμμα μετά το καλαμπόκι και 22κιλά/στρέμμα μετά το ρεβίθι. Ο παραγωγός μάλλον θα έσπερνε λίγο περισσότερο σπόρο, αλλά τον επηρεάσαμε. Όπως προανέφερα, το φύτρωμα ήταν πολύ καλό παρά τα πολλά φυτικά υπολείμματα.

Στο χωράφι δεν εφαρμόστηκε βασική λίπανση, καθώς θεωρήσαμε ότι τόσο το καλαμπόκι με το υπολειμματικό άζωτο που έμεινε μετά τη συγκομιδή όσο και το ρεβίθι με το δεσμευμένο άζωτο δεν χρειάζονταν συμπλήρωμα. Οι αναλύσεις του εδάφους έδειχναν επάρκεια φωσφόρου και καλίου. Σε αυτό συμφώνησε και το λογισμικό. Η επιφανειακή λίπανση έγινε από τον παραγωγό σε μια δόση, ενώ στα τεμάχια που ακολουθούσαν το granoduro.net σε δύο. Χρησιμοποιήθηκε το λίπασμα Piazur 46 – Teofert. Είναι ένα αζωτούχο λίπασμα με παρεμποδιστή ουρεάσης που αποδίδει το άζωτο σταδιακά, ώστε να το παραλαμβάνουν τα φυτά και να ελαχιστοποιούνται οι απώλειες τόσο στην ατμόσφαιρα όσο και με βαθιά διήθηση από έκπλυση με το νερό των βροχών. Το λίπασμα περιέχει 40% άζωτο (τα 100 κιλά προσθέτουν 40 μονάδες (κιλά) αζώτου το στρέμμα και 5,76 κιλά θείο). Το άζωτο είναι κατά 35% καρβαμιδικό και 5% αμμωνιακό. Ο παραγωγός εφάρμοσε στις 11/2/20, 40 κιλά το στρέμμα (16 μονάδες αζώτου), ενώ το granoduro.net μας συνέστησε 10 κιλά/στρέμμα (4 μονάδες αζώτου το στρέμμα) μετά το ρεβίθι και 20 κιλά/στρέμμα (8 μονάδες) μετά το καλαμπόκι. Σημειώνω ότι λόγω της πρώιμης σποράς και των υψηλών θερμοκρασιών του Νοεμβρίου, Δεκεμβρίου και Ιανουαρίου είχαμε πρώιμη ανάπτυξη των φυτών και το λογισμικό πρότεινε να εφαρμόσουμε νωρίς τη λίπανση για να βοηθήσουμε τα αδέλφια να αναπτυχθούν. Στα δύο τεμάχια με τη συμβατική καλλιέργεια ο παραγωγός δεν εφάρμοσε δεύτερη δόση αζωτούχου λίπανσης. Το granoduro.net μας συνέστησε να εφαρμόσουμε δεύτερη δόση επιφανειακής λίπανσης, που εφαρμόσαμε με το ίδιο λίπασμα με 20 κιλά/στρέμμα (8 μονάδες) και στα δύο τεμάχια. Το λογισμικό πρότεινε λίγο μικρότερες δόσεις, αλλά οι ρυθμίσεις του λιπασματοδιανομέα δεν είναι απόλυτα ακριβείς. Επί πλέον με την πρόβλεψη του granoduro.net καταφέραμε να εφαρμόσουμε το λίπασμα λίγο πριν από βροχή που βοήθησε την καλλιέργεια.

Στις φωτογραφίες βλέπουμε τη σπορά στα υπολείμματα καλαμποκιού που δίνει την ποιότητα εργασίας της σπαρτικής, το φύτρωμα μέσα από τα υπολείμματα του καλαμποκιού. Η τρίτη δείχνει το όριο μεταξύ των τεμαχίων της διαφορετικής προηγούμενης καλλιέργειας με το κίτρινο να αντιστοιχεί στο καλαμπόκι και το σκούρο πράσινο στο ρεβίθι στις 4/2 πριν από τη λίπανση που δείχνει την ανάγκη εφαρμογής του λιπάσματος πριν από τα μέσα Φεβρουαρίου. Το ψυχανθές της προηγούμενης χρονιάς έδωσε επάρκεια αζώτου πριν από την εφαρμογή της επιφανειακής λίπανσης.

 

Γράφουν: Φάνης Γέμτος, Ομότιμος καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Υπεύθυνος Προγράμματος Ελληνικού Σίτου ΜΙSKO.
Email: gemtos@agr.uth.gr / programma.sitou.misko@gmail.com